ТЭМАТЫЧНЫ КАНТРОЛЬ 8 КЛАС
“ЖАНРЫ ЛІРЫКІ”
1.
Злучыце аўтара і твор.
“Спадчына” Пятрусь
Броўка
“Слуцкія ткачыхі” Максім
Танк
“Шчасце” Янка
Купала
“Беларуская песня” Уладзімір
Караткевіч
“Пахне чабор” Максім Багдановіч
2.
Вызначце від лірыкі.
А) Жыццё даецца, каб жыццё
тварыць.
Каб светла-залатую яго ніць
Віць і далей – любоўю, справай дзейнай
Ды словам, што ад справы не аддзелена.
Тварыць!
______________________________________
Б) Бывай, абуджаная сэрцам,
дарагая,
Чаму так горка, не магу я
зразумець.
Шкада заранкі мне, што ў небе
дагарае
На ўсходзе дня майго, якому
ружавець.
______________________________________
В) Цёмлы вечар, ціхі вецер,
свежы стог
Улажылі спаць мяне вы на зямлі.
Не курыцца светлы пыл усцяж
дарог,
У небе месяца праглянуў бледны
рог,
У небе ціха зоркі расцвілі.
_______________________________________
Г) Зорка Вненера ўзышла над
зямлёю,
Светлыя згадкі з сабой прывяла.
Помніш, калі я спаткаўся з
табою,
Зорка Венера ўзышла?
_______________________________________
Д) Ад прадзедаў спакон вякоў
Мне засталоася спадчына;
Паміж сваіх і чужакоў
Яна мне ласкай матчынай.
_______________________________________
3.
Дайце азначэнне паняццям.
Лірычны герой -___________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Сімвал
-__________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Перыфраза -_______________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Інверсія -_________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Рэфрэн -__________________________________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
4.
Вызначце, да якой класічнай формы верша адносіцца верш,
напішыце, чаму так вырашылі.
А) Паміж пяскоў Егіпецкай зямлі,
Над хвалямі сінеючага Ніла,
Ўжо колькі тысяч год стаіць магіла:
Ў гаршку насення жменю там знайшлі.
Над хвалямі сінеючага Ніла,
Ўжо колькі тысяч год стаіць магіла:
Ў гаршку насення жменю там знайшлі.
Хоць зернейкі засохшымі былі,
Ўсё ж такі жыццёвая іх сіла
Збудзілася і буйна ўскаласіла
Парой вясновай збожжа на раллі.
Ўсё ж такі жыццёвая іх сіла
Збудзілася і буйна ўскаласіла
Парой вясновай збожжа на раллі.
Вось сімвал твой, забыты краю родны!
Зварушаны нарэшце дух народны,
Я верую, бясплодна не засьне,
А ўперад рынецца, маўляў, крыніца,
Каторая магутна, гучна мкне,
Здалеўшы з глебы на прастор прабіцца.
Зварушаны нарэшце дух народны,
Я верую, бясплодна не засьне,
А ўперад рынецца, маўляў, крыніца,
Каторая магутна, гучна мкне,
Здалеўшы з глебы на прастор прабіцца.
(М.Багдановіч)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Б) Ты быў, як месяц, адзінокі:
Самотна жыў, самотна ўмёр.
Хоць свет i людны, i шырокі,—
Ты быў, як месяц, адзінокі.
Красу, i светласць, i прастор
Шукаў — і, ад усіх далёкі,
Ты быў, як месяц, адзінокі:
Самотна жыў, самотна ўмёр.
(М.Багдановіч)
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
В) Каханне — сад. Каб з завязі плады
Нарэшце
наліліся спелым сокам,
Змагаюцца
галіны праз гады
Са спёкай,
маразамі, чарвятокам.
Каб выстаяць
пад навіссю бяды
I перадаць
жыццё сваім патомкам,
Прашу:
аберагайце гэты сад
Ад
марнатраўства, зайздрасці і страт.
(А.Грачанікаў)
(А.Грачанікаў)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Г) Як рукі ў малітве.
Я оду складаю
І роднаму полю
І роднаму гаю.
Я оду складаю
І роднаму полю
І роднаму гаю.
Тут памяць крынічыць
Святая, жывая. –
Мінуўшчына наша
Ў вачах ажывае.
Святая, жывая. –
Мінуўшчына наша
Ў вачах ажывае.
Здалёк выплываюць
Харугвы, паходні.
Гімн волі спяваюць
Вайскоўцы на конях.
Харугвы, паходні.
Гімн волі спяваюць
Вайскоўцы на конях.
Не бачыла неба
За храбрасць іх большай
І ў бітве Грунвальдскай,
І ў бітве пад Оршай.
За храбрасць іх большай
І ў бітве Грунвальдскай,
І ў бітве пад Оршай.
І ў крэпасці Брэсцкай,
І ў мінскім падполлі
Іх мужнасці мы
Не забудзьмем ніколі!
(С.Валодзька)
І ў мінскім падполлі
Іх мужнасці мы
Не забудзьмем ніколі!
(С.Валодзька)
_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
Д) Я Вас чакаў з вясны да сівізны,
Як вечны вязень раніцу чакае.
I Вы прыходзілі парою ў сны,
Далёкая, як зорка трапяткая.
Як вечны вязень раніцу чакае.
I Вы прыходзілі парою ў сны,
Далёкая, як зорка трапяткая.
Я Вас шукаў як не на ўсёй зямлі,
I ў кожнай маладой неразгаданай
Вы, ўзнёслая, былі і не былі,
Плылі ракой, разводдзем разгайданай.
I ў кожнай маладой неразгаданай
Вы, ўзнёслая, былі і не былі,
Плылі ракой, разводдзем разгайданай.
Я Вас гукаў, і голас мой змаўкаў
Перад красой, нябачанай вякамі.
Ішоў за Вамі ценем, —
Цень знікаў,
I словы захаплення замаўкалі.
Перад красой, нябачанай вякамі.
Ішоў за Вамі ценем, —
Цень знікаў,
I словы захаплення замаўкалі.
Я жыў чаканнем і цяпер жыву
Надзеяй, што сустрэну хоць зімою.
Хілю заснежаную галаву
I дзякую за веснавую мрою...
(Р.Барадулін)
Надзеяй, што сустрэну хоць зімою.
Хілю заснежаную галаву
I дзякую за веснавую мрою...
(Р.Барадулін)
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
5.
Стварыце
ўласны трыялет, каб ён пачынаўся са слоў:
Чыстая, вясёлая вада
З красавіцкім сонейкам у згодзе
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________