ТЭМАТЫЧНЫ КАНТРОЛЬ 8 КЛАС “ЖАНРЫ ЛІРЫКІ"

ТЭМАТЫЧНЫ КАНТРОЛЬ 8 КЛАС

“ЖАНРЫ ЛІРЫКІ”

1.        Злучыце аўтара і твор.

“Спадчына”                                                                          Пятрусь Броўка

“Слуцкія ткачыхі”                                                               Максім Танк

“Шчасце”                                                                              Янка Купала

“Беларуская песня”                                                             Уладзімір Караткевіч

“Пахне чабор”                                                                      Максім Багдановіч

2.        Вызначце від лірыкі.

А) Жыццё даецца, каб жыццё тварыць.

     Каб светла-залатую яго ніць

     Віць і далей – любоўю, справай дзейнай

     Ды словам, што ад справы не аддзелена.

     Тварыць!

______________________________________

Б) Бывай, абуджаная сэрцам, дарагая,

Чаму так горка, не магу я зразумець.

Шкада заранкі мне, што ў небе дагарае

На ўсходзе дня майго, якому ружавець.

______________________________________

В) Цёмлы вечар, ціхі вецер, свежы стог

Улажылі спаць мяне вы на зямлі.

Не курыцца светлы пыл усцяж дарог,

У небе месяца праглянуў бледны рог,

У небе ціха зоркі расцвілі.

_______________________________________

Г) Зорка Вненера ўзышла над зямлёю,

Светлыя згадкі з сабой прывяла.

Помніш, калі я спаткаўся з табою,

Зорка Венера ўзышла?

_______________________________________

Д) Ад прадзедаў спакон вякоў

Мне засталоася спадчына;

Паміж сваіх і чужакоў

Яна мне ласкай матчынай.

_______________________________________

3.        Дайце азначэнне паняццям.

Лірычны герой -___________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Сімвал -__________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Перыфраза -_______________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Інверсія -_________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Рэфрэн -__________________________________________________________________________________________________________ _______________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

4.        Вызначце, да якой класічнай формы верша адносіцца верш, напішыце, чаму так вырашылі.

А) Паміж пяскоў Егіпецкай зямлі,
Над хвалямі сінеючага Ніла,
Ўжо колькі тысяч год стаіць магіла:
Ў гаршку насення жменю там знайшлі.

Хоць зернейкі засохшымі былі,
Ўсё ж такі жыццёвая іх сіла
Збудзілася і буйна ўскаласіла
Парой вясновай збожжа на раллі.

Вось сімвал твой, забыты краю родны!
Зварушаны нарэшце дух народны,
Я верую, бясплодна не засьне,
А ўперад рынецца, маўляў, крыніца,
Каторая магутна, гучна мкне,
Здалеўшы з глебы на прастор прабіцца.

(М.Багдановіч)
________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Б) Ты быў, як месяц, адзінокі:

Самотна жыў, самотна ўмёр.

Хоць свет i людны, i шырокі,—

Ты быў, як месяц, адзінокі.

Красу, i светласць, i прастор

Шукаў — і, ад усіх далёкі,

Ты быў, як месяц, адзінокі:

Самотна жыў, самотна ўмёр.

(М.Багдановіч)

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

В) Каханне — сад. Каб з завязі плады

Нарэшце наліліся спелым сокам,

Змагаюцца галіны праз гады

Са спёкай, маразамі, чарвятокам.

Каб выстаяць пад навіссю бяды

I перадаць жыццё сваім патомкам,

Прашу: аберагайце гэты сад

Ад марнатраўства, зайздрасці і страт.
(А.Грачанікаў)

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Г) Як рукі ў малітве.
Я оду складаю
І роднаму полю
І роднаму гаю.

Тут памяць крынічыць
Святая, жывая. –
Мінуўшчына наша
Ў вачах ажывае.

Здалёк выплываюць
Харугвы, паходні.
Гімн волі спяваюць
Вайскоўцы на конях.

Не бачыла неба
За храбрасць іх большай
І ў бітве Грунвальдскай,
І ў бітве пад Оршай.

І ў крэпасці Брэсцкай,
І ў мінскім падполлі
Іх мужнасці мы
Не забудзьмем ніколі!
(С.Валодзька)

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

Д) Я Вас чакаў з вясны да сівізны,
Як вечны вязень раніцу чакае.
I Вы прыходзілі парою ў сны,
Далёкая, як зорка трапяткая.

Я Вас шукаў як не на ўсёй зямлі,
I ў кожнай маладой неразгаданай
Вы, ўзнёслая, былі і не былі,
Плылі ракой, разводдзем разгайданай.

Я Вас гукаў, і голас мой змаўкаў
Перад красой, нябачанай вякамі.
Ішоў за Вамі ценем, —
Цень знікаў,
I словы захаплення замаўкалі.

Я жыў чаканнем і цяпер жыву
Надзеяй, што сустрэну хоць зімою.
Хілю заснежаную галаву
I дзякую за веснавую мрою...
(Р.Барадулін)

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5.        Стварыце ўласны трыялет, каб ён пачынаўся са слоў:

Чыстая, вясёлая вада

З красавіцкім сонейкам у згодзе

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________