Тэматычны кантроль па тэме "Дзеепрыслоўе" 7 клас

Дзеепрыслоўе (тэст)

Варыянт І

1.Дзеепрыслоўе абазначае: а) прымету прадмета; б) прымету прадмета паводле дзеяння; в) асноўнае дзеянне прадмета; г) дадатковае дзеянне прадмета.

2.Дзеепрыслоўе мае прыметы дзеяслова: а) трыванне; б) час; в) спражэнне; г) асобу; д) лад; е) зваротнасць/незваротнасць.

3.Дзеепрыслоўі змяняюцца: а) па ліках і склонах; б) па асобах і ліках; в) не змяняюцца.

4.Падкрэсліце ў кожным радзе дзеяслоўных формаў дзеепрыслоўі: а) ісці, ішоўшы, прыйдзе, ідучы; б) падымаць, падняты, падымаючы, падыму; в) супакоіўшыся, супакойся, супакоіцца, супакоены; г) праполаты, праполваю, прапалолі, праполваючы, прапалоўшы.

5.Выберыце правільны адказ: а) Дзеянні, якія перадаюцца ў сказе дзеясловам і дзеепрыслоўем, выконваюць розныя асобы ці прадметы; б) Дзеянні, якія перадаюцца ў сказе дзеясловам і дзеепрыслоўем, выконвае адна і тая ж асоба ці прадмет.

6.Падкрэсліце дзеясловы, ад якіх утвораны прыведзеныя дзеепрыслоўі: а) апрануўшыся – апрануць, апрануцца, апранацца, апранаць; б) размываючы – размыць, размываць, размывацца; в) задумаўшыся – задумацца, задумаць, задумвацца.

7.Адзначце сказы з дзеепрыслоўямі: а)  Калі прыйшла з работы маці, то ўбачыла поўную хату дзятвы; б) Але Юлька не слухала маці і, апусціўшыся на падлогу, пачала разглядваць бусляня; в) Дом быў невялікі, стары, на два паверхі, ашаляваны на другім паверсе дошкамі; г) Адыходзячы дадому, я браў Міцевы сшыткі з сабою, а назаўтра прыносіў іх у школу; д) І вось ужо сядзіць на каменьчыку страказа, выпроствае і абсушвае на сонцы згорнутыя перад гэтым крылы.

8.Адзначце сказы з памылкамі ва ўжыванні дзеепрыслоўяў: а) Праязджаючы па вёсцы, мы не забываліся павітацца са знаёмымі; б) Мінаючы вёску за вёскай, трапляліся нам рэдкія падарожныя; в) Праехаўшы лес, у мяне ўзнікла думка звярнуць з дарогі; г) Чытаючы аповесць, думаў пра асабістае, пра тое, што найбольш хвалявала; д) Пралятаючы над горадам, у самалёта раптам забарахліў матор.

9.Адзначце сказы з дзеепрыслоўнымі зваротамі: а) Хораша вось так, стаміўшыся, глядзець, як плывуць каля сонца светлыя хмаркі; б) Неяк ноччу мне  здалося, што я чуў, як трубілі, пралятаючы над горадам, жураўлі; в) Стаяў маладзічок у купцы тоненькіх воблачкаў, стаіўшыся, як рыбіна ў траве; г) Убачыўшы мяне, фыркнулі крыльцамі, паляцелі снегіры; д) За рэчкай, на тым беразе, падымаючыся высока ўгору, ляжала поле са снежнымі гарбякамі саломы.

10.Адзначце сказы, у якіх дзеепрыслоўі і дзеепрыслоўныя звароты трэба выдзеліць коскамі: а) Калі ўпадабае чорны бусел якое месца – кожную раніцу яго там сустрэць можна: рыбу ловіць падпільноўваючы; б) Нізкія воблакі шчодра пасыпаўшы снегам зямлю падняліся вышэй; в) Аднойчы ў поўдзень я стаяў на ўзгорку і глядзеў шукаючы ў вышыні таго, хто заліваўся песняй; г) Я глядзеў затаіўшы дыханне; д) Сусед пастаяў крышку, сам сабе нешта сказаў, а потым угнуўшыся знік.

11.Адзначце сказы, у якіх НЕ з дзеепрыслоўямі трэба пісаць разам: а) (Не)адрываючыся, гляджу я на цудоўны малюнак; б) (Не)зважаючы на глыбокі снег, дзяўчынкі напрасткі пабеглі да крыніцы; в) Дзяўчына адказвае на пытанне, але ўсміхаецца загадкава, як быццам штосьці (не)дагаворваючы; г) (Не)пакоячыся за сына, маці штохвілінна паглядала ў акно; д)(Не)даходзячы да дому, Вася звярнуў убок

12.Адзначце дзеясловы, ад якіх можна ўтварыць дзеепрыслоўі незакончанага трывання: а) марыць; б) прывезці; в) прамокнуць; г) маляваць; д) разумець; е) спяваць; ж) размахнуцца.

13.Ад чаго залежыць выбар суфікса (-УЧЫ/ЮЧЫ або –АЧЫ/-ЯЧЫ) пры ўтварэнні дзеепрыслоўяў незакончанага трывання: а) ад гука, на які заканчваецца аснова; б) ад спражэння дзеяслова; в) ад часу дзеяслова.

14.Адзначце сказы, у якіх ужыты дзеепрыслоўі незакончанага трывання: а) І над сонным яшчэ балотам загрымеў трубны аркестр, разрываючы ранішнюю цішыню ўрачыстымі гукамі; б) Заляглі каля старой падгнілай вярбы і, рассунуўшы густыя зараснікі лазы, пачалі назіраць за лугавінай; в) Таму, беручы ў прыроды, мы абавязаны захоўваць яе багацці і павялічваць іх; г) Заўважыўшы, што драпежнік не кранаецца, я насцярожыўся; д) Забыўшыся на ўсё, я ўважліва разглядаў жораваў з нашага сховішча.

15.З прыведзеных двух простых сказаў складзіце адзін, замяніўшы адзін з дзеясловаў дзеепрыслоўем: а) Дождж ліў усю ноч і наступны дзень. Ён размываў дарогі і заліваў лугі; б) Птушкі кружыліся над полем. Іх трывожныя крыкі парушалі спакой раніцы; в) З раніцы над горадам прашумела навальніца. Яна абмыла дрэвы, дамы, дарогі.

Дзеепрыслоўе (тэст)

Варыянт ІІ

1.Прыметы якіх часцін мовы мае дзеепрыслоўе: а) назоўніка; б) дзеяслова; в) прыметніка; г) займенніка; д) прыслоўя.

2.Дзеепрыслоўе мае прыметы дзеяслова: а) спражэнне; б) асобу; в) трыванне; г) час; д) лад; е) зваротнасць/незваротнасць.

3.Дзеепрыслоўе бывае членам сказа: а) выказнікам; б) дапаўненнем; в) акалічнасцю; г) азначэннем .

4.Падкрэсліце ў кожным радзе дзеяслоўных формаў дзеепрыслоўі: а) узнагародзіць, узнагароджаны, узнагародзіўшы, узнагародзім; б) гуляючы, гуляць, згуляны, згуляўшы; в) касіць, скасіўшы, косячы, скошаны ; г) малююць, намалюем, намаляваны. намаляваўшы.

5.Выберыце правільны адказ: Дзеянні, якія перадаюцца ў сказе дзеясловам і дзеепрыслоўем, адносяцца: а) да розных асоб ці прадметаў; б) да адной і той ж асобы ці прадмета.

6.Падкрэсліце дзеясловы, ад якіх утвораны прыведзеныя дзеепрыслоўі: а) ідучы – ісці, прыйсці, прыйшоўшы; б) гледзячы – глядзецца, глядзець, паглядзець, паглядзецца; в) закончыўшы – заканчвацца, заканчваць, закончыць, закончыцца.

7.Адзначце сказы з дзеепрыслоўямі: а)  Высока ў сінім небе плыве яркае сонца, шчодра лье на зямлю сваю цеплыню і святло; б) Стоячы як не па самую шыю ў вадзе, Волька чэрпала вядром і падавала яго мне; в) Дабраўшыся да пяску і вычарпаўшы аж да дна гэты іл, Волька папрасіла падаць ёй наламаныя галінкі; г) Першы баравік, які трапіўся, выклікаў радасць і смех; д) Васіль ехаў цяпер пануры, паглыблены ў свае думкі.

8.Адзначце сказы з памылкамі ва ўжыванні дзеепрыслоўяў: а) Гледзячы ў акно, у мяне закружылася галава; б) Праплываючы над верхавінамі дрэў, хмарка назаўсёды развітвалася з імі; в) Перачытваючы раман, у мяне ўзнікла нечаканая ідэя; г) Закончыўшы школу, у Антося ўзнікла жаданне вучыцца далей; д) Пралятаючы над гарамі, я міжволі залюбаваўся іх прыгажосцю.

9.Адзначце сказы з дзеепрыслоўнымі зваротамі: а) Але жораў, пачуўшы веснавую песню сваіх сяброў, раптам насцярожыўся, спыніўся, прыслухаўся; б) Журавы спакойна, не спяшаючыся, махалі ў воблаках крыллем; в) Удалечыні, дзіўнавата выгінаючыся, блішчыць танюсенькая Пціч; г) Кожны ранак, паснедаўшы, сыходзіліся каля Міканоравай хаты куранёўцы; д) Стаміўшыся, ластаўкі рассаджваюцца на правадах.

10.Адзначце сказы, у якіх дзеепрыслоўі і дзеепрыслоўныя звароты трэба выдзеліць коскамі: а) Аднаго разу ўдзень узлезшы на сена, каб схавацца ад гарачыні, я не ўбачыў гнязда на яго звычайным месцы; б) Маці ўжо гады тры назад перабралася з вёскі, але па-ранейшаму не можа сядзець склаўшы рукі; в) Кабан рые павольней усё болей і болей углыбляючыся ў зямлю; г) А паўз дарогу пакалыхваючыся цвітуць рамонкі; д) Жораў агледзеўся і прытанцоўваючы зрабіў некалькі крокаў.

11.Адзначце сказы, у якіх НЕ з дзеепрыслоўямі трэба пісаць асобна: а) (Не)дачуваючы на адно вуха, Мікіта, як і некалі яго бацька, стараніўся людзей; б) І хоць адлегласць была яшчэ вялікая, драпежнік, (не)вытрымаўшы, кінуўся ўніз; в) Дзеці плакалі так шчыра, што я, (не)сумняваючыся, паверыў ім; г) Паланянка, (не)навідзеўшы мужа, аднойчы паспрабавала яго атруціць; д) Колькі дзён перад гэтым, (не)зважаючы на блізкую восень, грэла і пякло паніжэлае ў небе сонца.

12.Адзначце дзеясловы, ад якіх можна ўтварыць дзеепрыслоўі закончанага трывання: а) прачытаць; б) несці; в) задумацца; г) разварушыць; д) плысці; е) перамагчы; ж) знікаць.

13.Ад чаго залежыць выбар суфікса (-ЎШЫ ці –ШЫ) пры ўтварэнні дзеепрыслоўяў закончанага трывання: а) ад гука, на які заканчваецца аснова; б) ад спражэння дзеяслова; в) ад часу дзеяслова.

14.Адзначце сказы, у якіх ужыты дзеепрыслоўі закончанага трывання: а) Аб чым спяваў жаваранак, снуючы высока ў паветры над лесам?; б) Маці, завязаўшы хустку па-дзявочы, як касынку, зграбала траву; в) Ішоў важка, павольна, цягнучы ногі, што хлюпалі ў цёплай вадзе; г) Кінуўшы траву, маці зірнула на яго; д) Узяўшы стрэльбу, ляснік пайшоў пільнаваць капцы, якія ён сам пастаўляў.

15.З прыведзеных двух простых сказаў складзіце адзін, замяніўшы адзін з дзеясловаў дзеепрыслоўем: а) Віхор пранёсся над лесам. Ён прынёс многа шкоды; б) Дзяўчынкі наведалі хворую настаўніцу. Яны прынеслі ёй добрыя навіны; в) Ноччу адгрымела навальніца. Яна асвяжыла і ўпрыгожыла ўсё навокал.